Hai bên tinh hoàn vốn có trọng lượng tương đương, nhưng có thể chênh lệch một chút. Do đó tinh hoàn bị lệch không đáng kể là hiện tượng rất bình thường. Tuy nhiên nếu tinh hoàn một bên to một bên nhỏ quá rõ ràng thì đó có thể là biểu hiện bệnh lý nguy hiểm. Vậy tinh hoàn bên to bên nhỏ là bệnh gì? Các bệnh lý này có nguy hiểm không? Đó là nội dung mà bạn sẽ được tìm hiểu trong bài viết này!
Thông tin cần thiết về tinh hoàn
Tinh hoàn là có hình bầu dục được bao bọc bởi bìu, nằm ở gốc dương vật. Nam giới có 2 tinh hoàn ở 2 bên trái phải. Mỗi tinh hoàn có trọng lượng khoảng 15-20g.
Tinh hoàn là bộ phận rất quan trọng trong hệ các cơ quan sinh dục của nam giới. Nó có nhiệm vụ sản xuất hormone testosterone và tinh trùng. Hoạt động của tinh hoàn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh dục và sinh sản của nam giới. Ngoài ra hormone testosterone còn quyết định đến đặc tính của nam giới như giọng nói, râu tóc, cơ bắp…
Những vấn đề thường gặp ở tinh hoàn là:
- Tinh hoàn bên to bên nhỏ
- Viêm tinh hoàn
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Tinh hoàn bên to bên nhỏ là bệnh gì?
Tinh hoàn bên to bên nhỏ có sao không? Tinh hoàn 2 bên có bằng nhau không? Trả lời rằng “không” Kích thước 2 bên tinh hoàn không cân đối không bằng nhau là hiện tượng bình thường. Theo thống kê, thông thường tinh hoàn bên phải sẽ to hơn tinh hoàn bên trái một chút. Con tinh hoàn bên trái có xu hướng chảy xệ xuống thấp hơn tinh hoàn bên phải. Hoặc tinh hoàn trái thấp hơn tinh hoàn phải.
Tuy nhiên, tinh hoàn bị lệch nhiều về một bên kèm triệu chứng đau nhức khó chịu là một hiện tượng bất thường. Tinh hoàn 2 bên không đều có thể là biểu hiện của các vấn đề sau:
Tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ em
Thực tế tinh hoàn bên to bên bên nhỏ ở trẻ sơ sinh là hiện tượng rất thường gặp. Đây là hiện tượng sinh lý rất bình thường ở trẻ em nam giới và không có gì đáng lo. Tinh hoàn của trẻ sẽ còn tiếp tục phát triển và hoàn thiện cho đến tuổi trưởng thành.
Mặt khác, tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh cũng có thể do bệnh lý gây ra. Theo các nhà khoa học của Đại học Sydney (Úc), tình trạng này có thể khiến:
- Tăng nguy cơ mắc ung thư tinh hoàn lên 2,5 lần
- Giảm khả năng sinh sản đến 20%
Do đó, nếu 2 bên tinh hoàn của trẻ lệch nhiều, bố mẹ cũng nên đưa trẻ đi khám kịp thời. Những vấn đề gây tinh hoàn hòn to hòn nhỏ ở trẻ sơ sinh có thể gây biến chứng khi nam giới trưởng thành. Về lâu dài, tình trạng này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh lý, sức khỏe sinh sản của nam giới.
Tinh hoàn bên cao bên thấp do viêm tinh hoàn
Bệnh lý đầu tiên khiến tinh hoàn bên to bên nhỏ, bên cao bên thấp là viêm tinh hoàn. Đây là viêm nhiễm ở tinh hoàn, có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên tinh hoàn. Tác nhân gây bệnh bao gồm cả vi khuẩn và virus.
Nguyên nhân gây bệnh viêm tinh hoàn thường là do viêm nhiễm từ niệu đạo và bàng quang lây lan lên, do nhiễm bệnh lậu hoặc chlamydia. Viêm nhiễm sau đó thường lây lan đến mào tinh hoàn (ống cuộn dẫn tinh)
Các biểu hiện của bệnh viêm tinh hoàn là:
- Bìu sưng và đau, triệu chứng này có thể kéo dài vài tuần sau khi khỏi bệnh
- Sốt nếu viêm nhiễm nặng
- Buồn nôn
- Có cảm giác tức nặng ở hai bên bìu
- Đau khi đi tiểu và khi quan hệ tình dục
- Có lẫn máu trong tinh dịch.
Ngoài ra, người bệnh có thể có các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào bất thường ở tinh hoàn, bạn nên đến cơ sở y tế để thăm khám và điều trị. Viêm tinh hoàn tuy không nguy hiểm nhưng có thể để lại biến chứng teo tinh hoàn, làm tinh hoàn bên to bên nhỏ. Biến chứng này ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Tinh hoàn lệch bên cao bên thấp có thể là triệu chứng của tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh. Đây là tình trạng đám rối tĩnh mạch thừng tinh bên trong tinh hoàn bị giãn rộng khiến máu bị dồn ứ, làm cho cho tinh hoàn bị to lên bất thường.
Nguyên nhân gây giãn tĩnh mạch thừng tinh là các van tĩnh mạch nhỏ trong bìu hoạt động không tốt. Các van này vốn là van một chiều, chúng mở ra cho máu chảy về tim và đóng lại khi dòng máu chảy chậm để ngăn cho máu không chảy ngược về. Khi các van này suy yếu, máu sẽ chảy ngược về tinh hoàn, gây ứ đọng là dẫn đến giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Một nguyên nhân khác cũng gây giãn tĩnh mạch thừng tinh là sự tắc nghẽn tĩnh mạch lớn ở vùng bụng. Một khối u ở thận có thể là nhân tố làm tăng áp lực ở các tĩnh mạch nhỏ hơn trong bìu và gây giãn tĩnh mạch. Vấn đề này thường chỉ gặp ở những nam giới trên 40 tuổi.
Xoắn tinh hoàn 1 bên tinh hoàn to bất thường
Một bên tinh hoàn to bất thường và đau dữ dội rất có thể là triệu chứng của xoắn tinh hoàn. Xoắn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn tự xoắn quanh trục của nó. Việc này gây thiếu máu đến tinh hoàn và có thể dẫn đến hoại tử nếu không được tháo xoắn kịp thời.
Xoắn tinh hoàn là tình trạng đặc biệt nguy hiểm, cần được cấp cứu khẩn cấp. Theo các bác sĩ chuyên khoa, người bệnh nên đi cấp cứu trong vòng 12 giờ sau khi bị đau, tốt nhất là trong 6 giờ. Nếu chậm hơn, tinh hoàn có thể bị tổn thương gây teo tinh hoàn hoặc hoại tử tinh hoàn.
Các triệu chứng xoắn tinh hoàn là:
- Một bên tinh hoàn sưng to đột ngột và rất đau đớn.
- Hai bên tinh hoàn bị lệch
Ở trẻ nhỏ, trẻ rất đau, khóc lóc dữ dội và không muốn đi tiểu. Ngay khi thấy những biểu hiện này, bố mẹ phải kiểm tra và sớm đưa trẻ đi thăm khám.
Tinh hoàn ẩn
Tinh hoàn bên to bên nhỏ ở trẻ sơ sinh còn do tinh hoàn ẩn. Ở bé trai trong quá trình mang thai, tinh hoàn được hình thành và di chuyển từ ổ bụng xuống bìu. Tuy nhiên một số trẻ, tinh hoàn không di chuyển xuống bìu mà bị lạc trên đường di chuyển.
Tinh hoàn bị ẩn thường có kích thước nhỏ hơn do không được phát triển bình thường. Nó là những nhu mô mềm nhão. Các nghiên cứu cho thấy, các trẻ có tinh hoàn ẩn thì ống sinh tinh nhỏ hơn, mức độ xơ hóa tinh hoàn cũng cao hơn. Sự thay đổi này khiến cho tinh hoàn ẩn ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và dẫn đến nguy cơ vô sinh. Tuy nhiên nếu chỉ bị ẩn một bên tinh hoàn thì nam giới vẫn có khả năng có con. Nhưng cũng cần nói thêm rằng tinh hoàn ẩn còn gây ra biến chứng ung thư tinh hoàn ẩn và nhiều nguy cơ khác.
Trong trường hợp bị ẩn cả hai bên tinh hoàn thì khả năng vô sinh là rất lớn. Những người này khi làm xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ không thấy tinh trùng. Trường hợp nghiệm trọng còn gây thiếu nội tiết tố testosterone. Hệ quả là nam giới thường có sức khỏe yếu, cả về thể chất và sức khỏe sinh lý.
Trẻ nhỏ bị tinh hoàn ẩn khiến 2 bên tinh hoàn bên cao bên thấp cũng có nguy cơ bị ung thư tinh hoàn, thoát vị bẹn, xoắn tinh hoàn.
Tràn dịch tinh mạc
Tinh hoàn được bao bọc bởi một túi mô mềm để bảo vệ nó. Túi mô này có chứa một lượng nhỏ dịch để tinh hoàn có thể di chuyển tự do. Lượng dịch thừa sẽ được tĩnh mạch trong bìu hấp thụ.
Tràn dịch tinh mạc là tình trạng lượng dịch bị ứ đọng quá nhiều và chỉ tập trung vào một bên trong túi trong bìu. Tình trạng này thường chỉ xảy ra ở một bên tinh hoàn khiến một bên tinh hoàn bị sưng và to lên bất thường.
Các triệu chứng của tình trạng tràn dịch tinh mạc là:
- Tinh hoàn bị sưng đau
- Da bìu căng đỏ
- Phần gốc dương vật bị đau nhức, nhất là khi di chuyển
Hiện tượng tràn dịch tinh mạch thường xuất hiện ở trẻ nhỏ, nhưng cũng có thể gặp ở nam giới lớn tuổi. Ở nam giới lớn tuổi, bệnh gây ra triệu chứng nhẹ hơn và có thể không cần điều trị.
U nang biểu mô
Tinh hoàn lệch bên to bên nhỏ cũng là dấu hiệu của u nang biểu mô. Đây là tình trạng dư thừa các chất dịch lỏng trong mào tinh hoàn và hình thành u nang biểu mô.
U nang biểu mô là hiện tượng sinh lý, vô hại và không gây đau đớn. Tuy nhiên khi biểu mô có kích thước lớn, nó thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống của nam giới.
Tinh hoàn bên to bên nhỏ do quai bị
Quai bị là bệnh do virus gây ra, thường gặp ở trẻ nhỏ. Quai bị không quá nguy hiểm nhưng có thể gây biến chứng viêm tinh hoàn cho nam giới khi trưởng thành. Khi đó tinh hoàn sẽ bị tình trạng bên to, bên nhỏ.
Theo các bác sĩ chuyên khoa, virus gây bệnh quai bị tấn công vào các biểu mô và ống sinh tinh và ảnh hưởng đến kích thước của tinh hoàn.
Tinh hoàn không đều bên to bên nhỏ do chấn thương
Ngoài những nguyên nhân bệnh lý thì tinh hoàn không cân xứng, bên to bên nhỏ có thể do các chấn thương bên ngoài. Đó có thể chấn thương do tai nạn, té ngã. Khi bị các tai nạn này, bạn cần kiểm tra mức độ tổn thương của tinh hoàn để có phương pháp xử lý kịp thời. Nếu tinh hoàn bị tổn thương nghiêm trọng, tụ máu bên trong mà không được điều trị thì có thể để lại những biến chứng nghiêm trọng.
Tinh hoàn bên to bên nhỏ nên đi khám khi nào?
Nam giới khá dễ dàng để quan sát và nhận biết tình trạng tinh hoàn bên to bên nhỏ. Vậy trong trường nào thì hiện tượng này tiềm ẩn các vấn đề nguy hiểm và cần được điều trị?
Theo các bác sĩ, nếu tinh hoàn bên to bên nhỏ với sự chênh lệch lớn hoặc tinh hoàn bên cao bên thấp thì bạn nên để ý. Còn nếu kèm theo các triệu chứng dưới đây thì nên đi thăm khám sớm để có biện pháp điều trị kịp thời.
- Tinh hoàn sưng và sờ vào thấy đau
- Tinh hoàn đau hơn khi vận động mạnh hoặc di chuyển
- Một bên tinh hoàn đột ngột đau dữ đội hoặc sưng to
- Tinh hoàn chảy xệ xuống hẳn
- Da bìu tinh hoàn chuyển màu đỏ hoặc nâu
- Tinh hoàn bị đau và lan xuống cả vùng bụng dưới và lưng
- Dương vật chảy dịch mủ hoặc máu
Các triệu chứng có thể xuất hiện đồng loạt hoặc không. Càng có nhiều biểu hiện trong danh sách trên thì tình trạng càng nghiêm trọng. Vì vậy bạn nên thăm khám sớm.
Tinh hoàn bên to bên nhỏ có nguy hiểm không?
Tinh hoàn là cơ quan rất quan trọng trong hệ sinh sản của nam giới. Do đó các bệnh lý khiến tinh hoàn bên to bên nhỏ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Cụ thể là các vấn đề sau:
- Làm suy giảm nội tiết tố và sức khỏe sinh lý
- Làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, dẫn đến nguy cơ vô sinh hiếm muộn
- Trong trường hợp xoắn tinh hoàn mà không được cấp cứu kịp thời có thể gây hoại tử và phải cắt bỏ tinh hoàn.
Nếu tinh hoàn không đều nhưng lệch nhau không đáng kể và không có biểu hiện bất bất thường nào kèm theo thì bạn không cần quá lo lắng. Nhưng nếu tinh hoàn bên to bên nhỏ rõ ràng và có nhiều dấu hiệu khác thì bạn nên đi thăm khám kiểm tra sớm. Rất có thể đó là các bệnh lý tinh hoàn gây ra và cần được điều trị càng sớm càng tốt để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Điều trị tinh hoàn bên to bên nhỏ như thế nào hiệu quả tốt nhất?
Trước tiên, bác sĩ cần khám lâm sàng và thực hiện các biện pháp xét nghiệm hoặc siêu âm để chẩn đoán nguyên nhân khiến tinh hoàn bên to bên nhỏ. Dựa trên kết quả đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị thích hợp. Tùy từng nguyên nhân mà điều trị bằng thuốc, phẫu thuật hoặc kết hợp cả hai.
Trên đây là những thông tin cần thiết về tình trạng tinh hoàn bên to bên nhỏ. Chúng ta thấy rằng đây vừa là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý nam khoa nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam giới. Do đó bạn không chủ được chủ quan tránh nhầm lẫn trước tình trạng này. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện nào bất thường ở tinh hoàn, bạn cần kiểm tra và thăm khám sớm để có biện pháp khắc phục hợp lý.
Nếu còn thắc mắc, bạn có thể liên hệ với bác sĩ chuyên khoa bằng cách:
- Gọi điện trực tiếp tới Hotline Phòng khám: 0969 668 152
- Nhấp chuột chọn [Tư vấn
trực tuyến] để trao đổi trực tiếp với bác sĩ
- Phòng khám mở cửa từ 8:00 - 20:30 tất cả các ngày trong tuần kể cả ngày lễ
Hiệu quả hỗ trợ điều trị phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người
Tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ để mang lại kết quả tốt nhất
TƯ VẤN TRỰC TUYẾN
Chát Zalo với bác sĩ - Bảo mật thông tin