Xét nghiệm RF thường được chỉ định trong chẩn đoán, điều trị bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Tuy nhiên hiện nay có rất nhiều người chưa hiểu hết về loại xét nghiệm này. Vậy xét nghiệm RF là gì? Ai nên áp dụng? Bạn đọc hãy tham khảo bài viết sau để có câu trả lời.
Xét nghiệm RF là gì?
Chỉ số RF trong xét nghiệm máu là gì? Xét nghiệm RF bản chất là định tính và định lượng các yếu tố cấu thành viêm đa khớp dạng thấp trong máu. Dựa vào chỉ số xét nghiệm bác sĩ sẽ đánh giá người bệnh có thực sự mắc bệnh thấp khớp hay không, chẩn đoán tình trạng bệnh lý.
Cơ sở y tế thực hiện xét nghiệm này dựa trên nồng độ kháng thể RF có trong máu. Bình thường chỉ số RF chỉ dao động trong khoảng 12U/Ml, khi chỉ số vượt qua mức này chứng tỏ người bênh đang trong tình trạng viêm hay tự miễn.
Bởi thực tế kháng thể RF có khả năng sinh ra từ hệ thống miễn dịch, tấn công trực tiếp vào các mô cơ bị nhầm tưởng là protein lạ. Đây cũng là điểm nổi bật của viêm đa khớp dạng thấp.
Theo số liệu thống kê, cứ trong 100 người có xét nghiệm RF vượt qua hạn mức trung bình thì sẽ có 75 người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp. Vì thế chỉ số này có ý nghĩa cao trong chẩn đoán với bác sĩ và bệnh nhân.
>>>>>>> xét nghiệm bệnh xã hội
Đối tượng nên xét nghiệm RF
Những tối tượng được chỉ định thực hiện xét nghiệm RF đó là:
- Người bệnh có các triệu chứng bất thường tại các khớp đối xứng, nhất là tại tay, chân mà không được xác định chính xác nguyên nhân gây ra.
- Người có biểu hiện khó vận động hay cảm thấy đau nhức tại các khớp khi thực hiện các động tác bình thường.
- Đối tượng có dấu hiệu của hội chứng Sjogren như: Khô niêm mạc miệng và mắt, khô lớp biểu bì da, đau nhức cơ xương khớp,…
- Người có triệu chứng sưng tấy kéo dài và có biểu hiện tái phát nhiều lần.
Trong lần xét nghiệm đầu tiên, chỉ số RF có thể sẽ vẫn cho kết quả âm tính. Tuy nhiên khi người bệnh xuất hiện các triệu chứng bất thường tại khớp mà không xác định được nguyên nhân dù thực hiện chụp x-quang thì nên thăm khám sau đó một thời gian.
>>>>>>>> xét nghiệm giang mai ở đâu
Ưu và nhược điểm của phương pháp xét nghiệm RF
Xét nghiệm máu RF mang lại các bước tiến đầu tiên trong chẩn đoán – điều trị thấp khớp, nó mang lại rất nhiều ưu điểm vượt trội. Tuy nhiên, xét nghiệm này cũng không tránh khỏi được các nhược điểm cần khắc phục và được nhận thấy từ các ca lâm sàng thực tế.
Ưu điểm của phương pháp xét nghiệm RF
Quy trình thực hiện xét nghiệm khá đơn giản, chỉ với vài bước đơn giản làm đúng theo chỉ định của bác sĩ đã được thiết lập trước đó. Chính vì thế, xét nghiệm tránh được sai số hệ thống (sai sót trong kết quả liên quan tới người thực hiện trực tiếp) và cho kết quả hợp lý nhất.
- Đạt giá trị cao trong chẩn đoán bệnh viêm đa khớp dạng thấp
- Đánh giá bệnh dựa theo đúng cơ sở khoa học
- Quy trình xét nghiệm RF thực hiện khá đơn giản.
Nhược điểm của phương pháp xét nghiệm RF
Ngoài những ưu điểm nổi bật kể trên thì xét nghiệm RF cũng có một số nhược điểm cần khắc phục đó là:
- Có khoảng 20 – 30% trường hợp mắc bệnh viêm khớp dạng thấp không được chẩn đoán trực tiếp từ chỉ số RF vì không thực hiện đúng thời điểm.
- Dễ bị nhầm lẫn với một số bệnh lý thường gặp khác như: Viêm gan mãn tính, viêm da cơ địa, nhiễm khuẩn, virus, bệnh bạch cầu đơn nhân có truyền nhiễm, xơ cứng bì, lupus ban đỏ và hội chứng sjogren.
- Nhiều người dù khỏe mạnh nhưng khi xét nghiệm vẫn cho thấy có RF trong máu, điều này ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả chẩn đoán.
>>>>>>>> xét nghiệm nước tiểu
Ý nghĩa của xét nghiệm RF
Kết quả xét nghiệm RF cần phải được phối hợp cùng các triệu chứng lâm sàng, tiền sử bệnh nhằm chẩn đoán bệnh viêm khớp dạng thấp, hội chứng Sjogren hay điều kiện khác.
Với những người có biểu hiện lâm sàng của bệnh viêm khớp dạng thấp, kết quả cho thấy nồng độ RF gia tăng đáng kể thì rất có thể người đó có khả năng bị viêm khớp dạng thấp. Bên cạnh đó, những người có dấu hiệu của hội chứng Sjogren, nồng độ RF tăng cao đáng kể cũng cho biết người đó có nguy cơ bị hội chứng Sjogren.
Xét nghiệm RF cho kết quả âm tính không loại trừ khả năng người đó mắc bệnh viêm khớp dạng thấp hay hội chứng Sjogren. Theo thống kê có khoảng 20% người mắc bệnh viêm khớp dạng thấp và những người bị hội chứng Sjogren có kết quả xét ngjiejem RF âm tính hay có thể có mức RF rất thấp.
Kết quả xét nghiệm RF dương tính cũng có thể xảy ra ở những người khỏe mạnh, người mắc bệnh viêm nội tâm mạc, lupus ban đỏ hệ thống, bệnh gian, thận, bệnh lao, bệnh giang mai, nhiễm virus hay ung thư,… Xét nghiệm RF không được sử dụng nhằm chẩn đoán hay theo dõi các bệnh lý này.
>>>>>>>> xét nghiệm hpv
Quy trình thực hiện xét nghiệm RF diễn ra như thế nào?
Nhằm đảm bảo kết quả xét nghiệm RF được chính xác nhất, bác sĩ cùng các cơ sở y tế cần tuân thủ nghiêm ngặt theo đúng quy trình thực hiện của Bộ y tế. Tuyệt đối tránh tình trạng rút ngắn giai đoạn hay có hành vi dối trá nhằm trục lợi cho bản thân (sử dụng chung cùng lúc xét nghiệm cho nhiều người bệnh).
Quy trình thực hiện xét nghiệm RF thường diễn ra với 3 bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị trước khi xét nghiệm
Người bệnh nên thực hiện quy trình thăm khám bình thường tại cơ sở y tế. Khi nhận thấy các biểu hiện của bệnh viêm đa khớp dạng thấp, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm RF. Ngoài ra, bác sĩ cũng giải thích về quy trình, chi phí và lưu ý một số vấn đề liên quan tới liệu pháp này cho bệnh nhân hiểu.
Cung cấp cụ thể thông tin cá nhân và tình trạng sức khỏe hiện tại nhằm hoàn thiện bệnh án.
Bước 2: Tiến hành quy trình xét nghiệm
Người bệnh điền đầy đủ các thông tin cá nhân vào phiếu thực hiện xét nghiệm sau đó nộp lại cho nhân viên y tế, ngồi chờ gọi tên theo số thứ tự.
Nhân viên điều dưỡng sẽ lấy máu từ tĩnh mạch (lượng máu lấy ra khoảng 3ml) vào ống nghiệm. Tùy từng bệnh viện mà ống nghiệm có thêm thuốc chống đông máu hay không.
Ống nghiệm chứa máu sẽ được mang đi ly tâm trong máy xét nghiệm để tách thành 2 phần: Huyết thanh và bệnh phẩm theo đúng quy chuẩn.
Bệnh phẩm được bác sĩ mang đi xét nghiệm RF và nhân viên kỹ thuật sẽ ghi rõ lại kết quả của quá trình phân tích vào phiếu.
Bước 3: Trả kết quả lại cho bệnh nhân
Kết quả xét nghiệm thường rơi vào một trong những trường hợp sau:
- Chỉ số RF < 12U/ML: Nồng độ kháng thể RF có trong máu đạt mức ổn định, không có tác động xấu tới sức khỏe,
- Chỉ số RF trung tính (Lớn hơn 12U/ML và nhỏ hơn 14U/ML): Cần được theo dõi và thực hiện thêm những xét nghiệm khác kết hợp rồi mới đưa ra kết luận.
- Chỉ số RF > 14U/ML: Ở mức nồng độ này, người bệnh có thể sẽ mắc phải các bệnh viêm đa khớp dạng thấp hay Sjogren.
Những yếu tố ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm RF
Kết quả xét nghiệm RF có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố sau đây:
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc sử dụng trong thời gian dài như: thuốc chống viêm, thuốc chống đông máu như aspirin, steroid có khả năng tác động làm thay đổi chỉ số RF trong xét nghiệm.
- Tuổi tác: Người cao tuổi thường có chỉ số RF cao hơn do sự ảnh hưởng của quá trình thoái hóa xương khớp.
- Các vấn đề bất thường về gan, phổi, béo phì, huyết thanh đục là một trong các vấn đề sức khỏe thường gặp ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm máu RF.
- Tiêm vaccine phòng bệnh hay truyền máu: Bệnh nhân vừa tiêm vaccine hay truyền máu cũng sẽ làm tăng chỉ số RF hơn so với giá trị bình thường của cơ thể.
Một số kết quả khác
Nếu kết quả xét nghiệm yếu tố dạng thấp dương tính thì chứng tỏ hàm lượng kháng thể RF đã xuất hiện trong máu. Ngoài là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ viêm khớp dạng thấp thì nồng độ RF cao có trong máu có thể liên quan tới các bệnh lý khác như:
- Ung thư
- Nhiễm trùng mãn tính
- Các loại viêm phổi
- Bệnh mô liên kết hỗn hợp
- Lupus ban đỏ
Một số lưu ý khi thực hiện xét nghiệm RF
Để kết quả xét nghiệm RF được chuẩn xác nhất, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Thực hiện theo đúng sự chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa khi được chỉ định xét nghiệm.
- Trước khi xét nghiệm người bệnh cân tránh sử dụng các loại thuốc thuộc nhóm chống viêm, chống đông máu. Bởi nhóm chất này có thể làm thay đổi kết quả RF và ảnh hưởng tới chẩn đoán.
- Cần trao đổi cụ thể với bác sĩ về các bệnh lý mãn tính mà mình đang mắc phải như: bệnh viêm gan, bệnh viêm phổi, huyết thanh đục, béo phì thừa cân, khớp nhiễm khuẩn,… Bởi một số bệnh lý tự miễn khác cũng có thể khiến kết quả RF vượt quá mức trung bình.
- Nếu đối tượng vừa mới thực hiện truyền máu hay tiêm vắc xin thì chỉ số RF có thể sẽ bị thay đổi. Vì vậy cần cung cấp đầy đủ các thông tin này với bác sĩ.
- Khi có mong muốn thực hiện xét nghiệm RF, người bệnh cần tới các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để thực hiện. Ngoài ra, việc thăm khám sức khỏe thường xuyên cũng giúp bệnh nhân kiểm soát được nguy cơ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp.
Hy vọng những thông tin chia sẻ trên đây đã giúp bạn đọc hiểu rõ xét nghiệm RF là gì? Đối tượng nào cần thực hiện xét nghiệm, ý nghĩa của xét nghiệm cũng như quy trình thực hiện. Mọi thắc mắc cần chuyên gia y tế đầu ngành giải đáp, bạn hãy đặt câu hỏi TẠI ĐÂY.
Nếu còn thắc mắc, bạn có thể liên hệ với bác sĩ chuyên khoa bằng cách:
- Gọi điện trực tiếp tới Hotline Phòng khám: 0969 668 152
- Nhấp chuột chọn [Tư vấn
trực tuyến] để trao đổi trực tiếp với bác sĩ
- Phòng khám mở cửa từ 8:00 - 20:30 tất cả các ngày trong tuần kể cả ngày lễ
Hiệu quả hỗ trợ điều trị phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người
Tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ để mang lại kết quả tốt nhất
TƯ VẤN TRỰC TUYẾN
Chát Zalo với bác sĩ - Bảo mật thông tin